Hoe een genie werkt: de creatieve geest van Michelangelo

Hoe een genie werkt: de creatieve geest van Michelangelo

001475145979

Michelangelo Buonarroti heeft in zijn lange carrière enkele van de meest bijzondere kunstwerken van de Renaissance gemaakt. Veel van deze werken zijn onafgemaakt of niet voltooid om historische of privé-redenen van de auteur, in relaties met mecenassen en overlappende verplichtingen.

De onvoltooide beelden in de Galleria dell'Accademia in Florence onthullen waardevolle informatie over hoe Michelangelo dacht over de beeldhouwkunst en de mogelijke metaforische betekenissen die zijn werken overbrachten. Michelangelo was ervan overtuigd dat de beeldhouwer een instrument van God was, en dat het zijn taak was om figuren die al in de steen zaten los te maken en het onderwerp te bevrijden van de materie die het gevangen hield.

Uit de biografische kronieken van Vasari en Condivi weten we dat wanneer de creatieve geest bezit van hem nam, Michelangelo in staat was om meerdere dagen achter elkaar ononderbroken te werken. Hij kon zelfs dagenlang niet slapen of dezelfde kleren en schoenen dragen en ze nooit verwisselen.

In de praktijk bestond zijn werkwijze eruit om eerst een model in was of ander materiaal voor te bereiden en het vervolgens in een emmer gevuld met water te laten weken. Wanneer het model weer uit het water kwam, waren de meest prominente delen die waarvan hij moest beginnen, de eerste die hij moest ruwscheren, daarna ging hij geleidelijk verder met de rest van de figuur.


De Gevangenissen die worden tentoongesteld in de Accademia Gallery zijn een voorbeeld van de praktijk van "onaf" die Michelangelo gebruikte. De vier sculpturen zijn in feite opzettelijk in een onvoltooid stadium gelaten om de menselijke onvolmaaktheid te communiceren. In deze sculpturen, met uitgehouwen oppervlakken waaruit de sporen van de beitel tevoorschijn komen, waarvan het marmer lijkt te zijn aangetast door de drang van de kunstenaar, is het mogelijk om het ingewikkelde en lange proces te begrijpen dat nodig was om zo'n imposante sculptuur te verkrijgen.Wat ontstaat is een gevoel van spanning en beweging. Het is alsof de figuur probeert te ontsnappen uit het marmer, alsof de geest van het personage probeert los te breken verlangend naar God.

Het gereedschap dat Michelangelo gebruikte voor zijn creaties is typerend voor de meeste beeldhouwwerken: beitels met gematigde punt, platte beitels, ravijn, raspen, vijlen of puimsteen voor het afwerken en polijsten. Maar wat zijn kunst onderscheidt van die van andere beeldhouwers is ongetwijfeld de allesomvattende passie die hem drijft. Alleen op deze manier wordt een kunstenaar een genie dat eeuwenlang wordt gewaardeerd.