Michelangelo's Gevangenen in de Galleria dell'Accademia
In de Galleria dell'Accademia in Florence staan aan weerszijden van de gang die naar de beroemde David van Michelangelo leidt vier imposante sculpturen gemaakt door diezelfde Michelangelo, die de "Gevangenen" of "Slaven" worden genoemd. Dit zijn vier onafgemaakte mannelijke figuren, schetsmatig uitgehouwen uit marmeren blokken. De "Jonge Slaaf", de "Ontwaakte Slaaf", de "Bebaarde Slaaf" en "Atlas" kunnen gedateerd worden in een periode van grofweg 1519 tot 1534. Elk beeld is een voorbeeld van een speciale methode die Michelangelo gebruikte en die de "onvoltooide" staat wordt genoemd. Hier laten de tekens van de beitels die zich op het oppervlak bevinden de lange en moeilijke weg van het uitvoeren van een beeldhouwwerk zien. Er is sprake van een gevoel van spanning, vastgelegd in een duidelijk gedraaide beweging: een soort innerlijk gevecht van de figuur die uit het marmer probeert te vluchten en van de geest die zichzelf probeert te bevrijden uit het lichaam in hunkering naar God.
De vier mannelijke figuren zijn weergegeven in verschillende stadia van uitvoering en volgen de klassieke opzet van het tegenovergestelde: ze laten het gewicht rusten op één been en draaien met torso en schouders in verschillende houdingen. Elk blok laat een stevige gespierdheid zien in armen en benen, een concreet voorbeeld van de diepe passie die Michelangelo had voor de menselijke anatomie. Hij verwierf de kennis hiervoor dankzij de toestemming van de Augustiniaanse broeders in Florence, in de jaren 90 van de vijftiende eeuw, om menselijke lichamen te ontleden.
Michelangelo was al begonnen met de vier sculpturen voor het enorme project van de graftombe voor paus Julius II della Rovere. Het oorspronkelijke project hield de constructie in van de meest majestueuze graftombe ooit gebouwd in de Christelijke tijd voor een paus; een sculpturale groep van meer dan 40 figuren, geplaatst op verschillende niveaus. De vier beelden van de Gevangenen hadden geplaatst moeten worden op de basis van het monument, wat gepland was voor plaatsing in de Sint Pieter Basiliek in Rome. Jammer genoeg werd het enthousiasme van het begin al snel beteugeld door een tegenorder van de paus om in 1506 het project te laten vervallen ten gunste van andere projecten.
De Gevangenen werden achter gelaten in Michelangelo's atelier in Florence, waar ze na zijn dood werden gevonden door zijn neef Leonardo Buonarroti. Hij besloot ze te doneren aan de Groothertog Cosimo I de' Medici. In 1586 plaatste Bernardo Buontalenti de Gevangenen op de vier hoeken van de Grote Grot in de Boboli Tuinen, wat goed paste bij de vier beelden in ruw marmer. En hier bleven ze tot 1908, perfect opgeborgen in de Grot, totaan hun verplaatsing naar de Galleria dell'Accademia in 1909.
